زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

انصاب (قرآن)





انصاب، سنگ‌هایی بوده که مشرکان آن‌ها را مقدس می‌پنداشتند و می‌پرستیدند، این سنگ‌ها در اطراف کعبه نصب بوده است.


۱ - تعربف



انصاب از نصب به معنای برپا داشتن چیزی به صورت عمود است.

۲ - در اصطلاح



انصاب، سنگ‌هایی بوده که مشرکان آن‌ها را مقدس می‌پنداشتند و می‌پرستیدند و همان گونه که از جمله «و ما ذبح علی النصب» «حیواناتی که روی بتها (یا در برابر آنها) ذبح می‌ شوند» در آیه ۳ سوره مائده استفاده می‌شود در آستانه آن‌ها قربانی می‌کردند. گوشت قربانی را بر روی آن‌ها قرار داده یا خونش را به آن‌ها می‌مالیدند. برخی گفته‌اند: این سنگ‌ها در اطراف کعبه نصب بوده است.

۳ - حرمت ذبح نصب



در زمان جاهلیت بت پرستان سنگهایی در اطراف کعبه نصب کرده بودند که شکل و صورت خاصی نداشت، آنها را" نصب" می‌ نامیدند در مقابل آنها قربانی می‌ کردند و خون قربانی را به آنها می‌ مالیدند، و فرق آنها با بت همان بود که بتها همواره دارای اشکال و صور خاصی بودند اما" نصب" چنین نبودند، اسلام در آیه فوق اینگونه گوشتها را تحریم کرده و می گوید: (و ما ذبح علی النصب).

۴ - تفاوت انصاب با اصنام



تفاوت انصاب با اصنام، این بوده که اصنام، برخلاف انصاب، صورت و نقش داشته است. در این مدخل از واژه «انصاب» و «نصب» استفاده شده است.

۵ - غرض از نهی ذبیحه نصب



" و ما ذبح علی النصب" راغب در مفردات می‌گوید: " نصب" هر چیزی به معنای آن است که آن را طوری جا و قرار دهند که بر جسته و در بلندی واقع شود مانند (کاشتن) بر زمین فرو کردن نیزه و ساختن بنای بلند، و کاشتن سنگی بر زمین، بطوری که از دور دیده شود، و نصیب به معنای سنگی است که بر بالای چیزی نصب شود، و جمع آن نصائب و نصب است و رسم عرب چنین بوده که سنگی را سر پا قرار داده آن را می‌پرستیدند، و حیوانات خود را روی آن سر می‌بریدند، این کلمه در قرآن کریم آمده، آنجا که می‌فرماید: " کانهم الی نصب یوفضون" گویی آنان بطرف بتان می‌شتابند".
و نیز می‌فرماید: " و ما ذبح علی النصب" و گاهی در جمع آن، کلمه" انصاب" می‌آید، و اضافه می‌کند که انصاب و از لام و نصب و نصب همه به معنای تعب است این بود گفتار راغب. و غرض از نهی از خوردن گوشت حیوانهایی که بر روی نصب ذبح می‌شود این است که جامعه مسلمین سنت جاهلیت را در بین خود باب نکنند، آری مردم جاهلیت در اطراف کعبه سنگهایی نصب می‌کردند، و آنها را مقدس شمرده و حیوانات خود را بر روی آن سنگها سر می‌بریدند، و این یکی از سنت‌های وثنیت بوده.

۶ - پانویس


 
۱. مائده/سوره۵، آیه۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۴۹۴.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۷۲.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۴، ص ۲۶۰.    
۵. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۲۷۲.    
۶. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۵، ص ۲۶۹.    


۷ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۲۲۹، برگرفته از مقاله «انصاب».    


رده‌های این صفحه : انصاب | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.